Deelgebieden en natuurbeheerders
Op de pagina met waarnemingen en in andere teksten wordt dikwijls verwezen naar van deelgebieden van De Onlanden. In onderstaande kaart staan de belangrijkste deelgebieden aangegeven. Sommige van deze deelgebieden zijn weer samengesteld uit kleinere deelgebieden. Zo kunnen in de Zuidwesthoek de Jarrens, de Middelvennen en De Bolmert worden onderscheiden en maken de Blauwvennen onderdeel uit van het Matslootgebied.
Om ieder deelgebied te leren kennen worden deze apart beschreven in de betreffende subpagina van het deelgebied.
Natuurbeheerders
De Onlanden wordt beheerd door vier terreinbeherende natuurorganisaties: Vereniging Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Het Groninger Landschap en Het Drents Landschap. Zij hebben gezamenlijk een beheervisie voor De Onlanden gemaakt.
Dat er niet één maar vier organisaties het natuurbeheer in De Onlanden uitvoeren heeft een historische reden. In de vorige eeuw, voordat De Onlanden als één samenhangend natuurgebied aaneen werd gesmeed, hadden deze vier organisaties reeds hun eigen, toen nog duidelijk van elkaar gescheiden deelgebieden in eigendom en beheer.
Vereniging Natuurmonumenten beheert het oostelijke deel van De Onlanden. Dit zijn de oude Peizer- en Eeldermaden, het overstromingsgebied van het Eelderdiep. Op de website van Natuurmonumenten geven zij informatie over het gebied.
Staatsbosbeheer beheert het westelijke deel van De Onlanden waar het beekwater van Eelder- en Peizerdiep door een uitgestrekt moerasland kronkelt om uit te monden in het Leekstermeer. Het Leekstermeergebied heeft de internationaal beschermde status van Natura 2000 gebied. Informatie van Staatsbosbeheer is te vinden op de website.
Stichting Het Groninger Landschap beheert de oeverlanden aan de noordkant van het Leekstermeer en de Lettelberterpetten. Informatie over het elzenbroekbos, de soorten, beleving en beheer is te vinden op hun website.
Stichting Het Drentse Landschap beheert aan de zuidkant van De Onlanden het unieke biotoop van De Kleibosch en de Zuidermaden langs de westflank van het Peizerdiep. Een beknopte beschrijving van Het Drents Landschap is te vinden op de website van het Drentse Landschap.