Matslootgebied

Tot 2012 was het een veenweidegebied, maar nu vormt de voormalige Matslootpolder de kern van het doorstroommoeras van De Onlanden. Het gebied wordt doorsneden door twee slenken, die het water van het Peizer- en Eelderdiep naar het Leekstermeer voeren. Dit water krijgt de kans om vrij het gebied in te stromen en grote delen onder water te zetten. Van de kenmerkende veenweidepercelen zal al snel niet veel meer terug te vinden zijn, maar de wegen en bosjes blijven bestaan.
De Matsloot, een oude afwatering, is onderdeel geworden van één van de slenken. De andere slenk, met twee takken, is dwars door het gebied gegraven. De kade van het Peizerdiep is grotendeels verwijderd om een goede instroom van het water mogelijk te maken. De wegen Hooiweg en Roderwolderdijk zijn verhoogd, zodat ze ook bij hoge waterstand als weg of fietspad bruikbaar blijven. De Onlandse Dijk is niet verhoogd en zal dus bij hoge waterstanden onder water verdwijnen. De historische broekbosjes Klein- en Groot Waal zijn intact gelaten. Wel zijn ze veel natter worden.

De natuur profiteerde direct van de vernatting. Het Matslootgebied is zeer geschikt voor water- en moerasvogels, voor amfibieën en vissen, voor libellen en Otters.
De dynamiek van het stijgende en zakkende water geeft iets extra’s aan het moeras. Hierdoor zal het elk jaar weer anders zijn in het Matslootgebied. Wordt het een droog jaar met goede mogelijkheden voor Kwartelkoning en uitbreidende muizenpopulaties? Of wordt het erg nat, waardoor Porseleinhoen, Roerdomp en libellen de kans krijgen?                                                                                                                                                                                                                                  Behalve de natuur is ook de historie een belangrijk element in het Matslootgebied.
In het gebied liggen veel veenterpen; overblijfselen van bewoning in de Middeleeuwen. Hoog zijn de terpen niet. Vaak zijn ze alleen te herkennen aan de andere vegetatie die er groeit. Een aantal terpen is nu afgedekt met een extra laag grond om de archeologisch interessante inhoud te beschermen tegen de mogelijke invloed van, met name, rietwortels.
De Roderwolderdijk was lange tijd de enige weg vanuit dit deel van Drenthe naar de stad Groningen. Bij Hoeve Eiteweert (vroeger een herberg) kon men per boot de samenvloeiïng van Peizer- en Eelderdiep, het Koningsdiep, oversteken.
Ook het Groot Waal is honderden jaren oud. Dit elzenbroekbos is ontstaan op een zeer natte plek in het gebied, waar veel kwel optreedt. Vroeger werd het gebruikt als hakhoutbos. Nu is het o.a. een belangrijke vindplek van de Zeggekorfslak.
Recentere geschiedenis vormen de zandgaten aan het eind van de Matsloot.
Deze zijn ontstaan door afgraving van zand voor de aanleg van de A7.